Canlılığımızın devamı için vucudumuzdaki bütün organlar görev üstlenmişlerdir. Bu görev dağılımında akışkan bir sıvı olan ve kendine özgü damar yatağında sürekli hareket etmesi gereken hücrelerimizin canlılığı için olmazsa olmaz maddeler taşıyan doku kandır. Vucudumuzun oksijen,enerji üreten maddeler gibi günlük yaşantımızda değişkenlik gösterdiğinden kan ihtiyacıda farlılıklar gösterir. Dolayısıyla diğer organlarda olmayan vücudumuzun ihtiyaçlarına göre iş yükünü artırıp azaltacak bir mekanizmayla çalışması elzemdir .

Sabit hızda çalışan bir kalp vucuda daha fazla oksijen, besin maddeleri gibi yani kan ihtiyacını karşılamakta yetersiz kalacağından, tam tersi uyku gibi ihtiyacın çok az olduğu durumlardada boşuna çalışacağından organın çalışması gerektiği zaman hızlanıp gerekmediği zaman yavaşlayacağı elektrik sistemi üzerine kurulmuştur. Elektrik uyarısı olmadan kalp kasları çalışmaz. Bunu sinüs nodu dediğimiz kandaki oksijjen ve enerji ihtiyacının arttığını gösteren maddeleri algılayan ve kalp hızını bu ihtiyaçlara göre artırıp azaltan tıpki jeneratör gibi elektrik üreten bölgeyle gerçekleştirmektedir. Bu bölge kandaki oksijenin düştüğü karbondioksitin arttığı kan ph sının arttığı stres hormonlarının arttığı yani koşma gibi vucudun kan ihtiyacının arttığı durumlarda hızını artırır. Uyku gibi dinlenme anı gibi ihtiyacın az olduğu zamanlarda tıpkı arabalardaki gaz ayarı gibi artar azalır. Bu özellik yaşamımız için mucizevi ve olmazsa olmaz bir mekanizmadır. Bazı hastalık durumlarında bu uyarı sistemlari tam yada hiç çalışmayabilir işte biz doktorlar burda devreye girerek kalbin yetersiz kaldığı bu durumlarda dışardan enerji veren kalp pilleri takarak sorunu çözmeye çalışıyoruz. Günümüzde 3 farklı amaçlı ve çeşitte pil işlemi gerçekleştiriyoruz.

1. 1. 1. Geşmişi 50yıl kadar eski olan Anti bradikardik piller: Kalpte uyarı çıkaran hücreler tam uyarı çıkaramıyorsa nabız 40 altında hasta bayılma ve daha tehlikeli durumlardan korumak için takılır. Bazende kalp uyarı çıkarır ancak değişik derece ve çeşitte bloklar gelişir uyarıyı ileten kalp kası içindeki sinir dokusu uyarıyı kalp kasına ulaştıramaz.
      2. ICD diye adlandırdığımız şoklayıcı piller: Burda kalp hızıyla ilgili bir sorun yoktur. Kalp yetmezliği orta ve ileri düzeydeyse bu hastaların yüzde 40 da ölüm saniyeler içinde şoklama tapılmadan düzelmeyen ve hastanın ölümüne neden olan ventriküler taşikardi ve Ventriküler fibrilasyon tanıyıp şoklayan ve hastanın hayatını kurtaran piller
      3. CRT dediğimiz hem şoklama hem de kalp hücrelerinin aynı anda kasılmasını engelleyen ileti bozukluklarında kalp hücrelerinin aynı anda kasılmasını da sağlayan ve yetmezliği düzelten ömrü uzatan piller. Bu pillere ihtiyaç olup olmadığını, ihityaç varsa hangisinin takılacağına detaylı bir kalp muayenesiyle karar verilir.Takılma işlemi: Genel anestezi gerektirmeyen ufak tefek kanama durumları dışında riski olmayan tecrübeli ellerde basit bir işlemdir. Genellikle sol bölgeden bazende sağ köprücük kemiğinin 4-5 cm göğüs kısmına önceleri daha büyük şimdi ise pil bataryalarının teknolojik gelişmeler doğrultusunda çok küçülmelerinden dolayı 8-10 mm kesik sonrası göğüs kası altında pilin girebileceği boyutta cep hazırlanır. Bu işlemden önce işlem bölgesi lokal anesteziyle uyuşturulur ve hastaya herhangi bir bayıltma işlemi yapılmaz. Sonra özel iğneyle köprücük kemiği altından toplar damara girilir. Özel sistemlerle pilin teli kalbin içindeki kasa gömülür, diğer ucu pilin bataryasına takılır, ayarlar yapılır ve cebe dikişle kapatılır. Aynı gün ya da ertesi gün hasta taburcu edilir. 15 gün sonra da dikişler alınmak üzere kontrole çağrılır.

         ilk yıllarda 6 ay sonraki yıllarda 12 ayda pil kontrolü yapılır. Pil bataryası ortalama 6-10 yıl sonra çok daha basit bir işlemle değiştirilir. İlk işlem 45 dk. ikinci değişim tahmini 20 dk. sürmektedir. Son model piller MR uyumludur ve MR çekilirken sorun çıkartmamaktadır. Gerek bizler gerekse de pil firma teknik elemanları detaylı bilgiyi vermektedir. Tek ve en büyük sorun SGK ödemelerinde aksaklık olduğunda ithalatçı firmaya hasta tarafından ödenmesi gereken hiçte azınmsanmayacak kadar maddi külfettir.

         Uz.Dr. Yaşar GENÇ
         Kardiyoloji uzmanı